Dişte oluşan çürüklerin diş ve ağız sağlığına zarar vermemesi için en kısa zamanda temizlenmeleri geremektedir. Bu çürükler temizlendiğinde ortaya bir boşluk çıkar. Diş hekimleri, çürük temizlendikten sonra oluşan bu boşluğu kimi zaman amalgam dolgu ile kapatmayı tercih eder. Amalgam, bir diğer adıyla gümüş dolgular, içeriğindeki cıvadan dolayı çoğu hastayı tedirgin edebilir. Amalgamı oluşturan %40 ile %50 oranındaki cıva, son derece dayanıklı bir dolgu malzemesidir. Günümüzde çok sık tercih edilmese de bu dolgular diş kaybının önüne geçmektedir.
Amalgam Nedir?
Amalgam, dişlerdeki çürük temizlendikten sonra oluşan boşluğu doldurmak için 150 yıldır diş hekimleri tarafından tercih edilen bir dolgu türüdür. Bakır, kalay ya da çinko gibi elementlerin cıva ile bir araya gelmesi sonucu amalgam dolgular elde edilir. Gümüş dolgu olarak da bilinen bu dolgular gümüş rengindedir ve dışardan belli olmaktadır. Bu nedenle amalgamın kullanımı giderek azalmıştır. Çünkü günümüzde dişlerimiz ile birebir renkte ve uyumlu dolgular ile tedaviler gerçekleştirilmektedir.
Diğer dolgu malzemelerine göre daha sağlam olan amalgam, diş aşınmalarının önüne geçer. Maliyet bakımından da daha uygun olduğu için yaygın kullanımı azalsa da kimi hastalar tarafından hala tercih edilmektedir.
Okuyabilirsiniz: Diş Dolgu Fiyatları
Amalgam Dolgu Zararlı Mı?
Amalgam içerisinde cıva bulunduğu için bu dolgunun sağlığa zararlı olduğu kanısı insanlarda yer etmiştir. Ancak, bu çeşit dolguların zararları tahmin edilenin aksine son derece azdır. 2017 senesinde Amerika Birleşik Devletleri Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından yapılan açıklamada amalgam dolgular yetişkinler ve 6 yaş üzeri çocuklar için herhangi bir tehlike oluşturmadığı belirtilir. Yapılan çalışmada, amalgamın içerisinde bulunan cıvanın insan sağlığını kötü yönde etkileyecek oranda olmadığı ifade edilmiştir.
Bu çeşit dolguda hastanın maruz kaldığı cıva oranı sağlığı etkilemeyecek kadar azdır. Bu nedenle normal koşullarda toksik özelliği bulunan cıva, az miktarda kullanıldığında ve diğer metaller ile birleştiğinde sağlığı tehdit etmemektedir.
Birleşmiş Milletler Halk Sağlığı Servisi konuya dair yaptığı açıklamada dolgunun insanlarda nadir de olsa alerjik reaksiyon dışında ciddi sağlık problemlerine yol açmadığını bildirmiştir. Amalgam dolgu ile sağlığa tehdit arasında herhangi bir bağlantı bulunamamıştır.
Amalgam Dolgu Sökümü Neden Yapılır?
Amalgam dolgu sökümü, yıllar sonra dolgunun hasar görmesi ya da dişte çürük başlangıcından dolayı tercih edilir. Buna ek olarak, zaman içerisinde dolgunun görünüşünden rahatsız olan hastalar da dolgu sökümünü tercih eder.
Amalgam dolgu sökümünde dikkat edilmesi gereken bir nokta vardır: Dolgunun keyfi olarak çıkarılmaması gerekir. Yani, dolgu altında çürük yoksa ya da dolgu aşınıp kırılmadıysa söküm yaptırmamanız önerilir. Bunun nedeni, sağlam dolguyu sökmeye çalışırken sağlam dişe zarar verme riskinin yüksek olmasıdır.
Dolgunun çıkarılması zor bir işlemdir. Bu nedenle sağlığınızda bir sorun yoksa ve alerjik reaksiyon göstermiyorsanız yalnızca zararlı olduğuna inandığınız için dolguyu söktürmek mantıklı bir seçenek olmayacaktır.
Amalgam dolgunun sağlığınıza zararlı olduğunu hissediyor iseniz en kısa sürede diş hekiminize danışınız.
Okuyabilirsiniz: Inley ve Onley Dolgu
Amalgam Dolgu Çıkarılması Nasıl Yapılır?
Amalgam dolgu içerisinde bulunan cıva yutulduğunda ya da direkt olarak solunduğunda insan sağlığına zararlı olabilmektedir. Bundan dolayı işlem sırasında diş hekimi ve asistanların hassas davranması gerekmektedir.
- İşleme başlamadan önce cıvayı etkisiz hale getirmek için özel solüsyon uygulanır. Böylece hastanın ağzı temizlenir.
- Dolgu söküm sırasında hasta ve hekimin cıva ile etkileşimi minimum seviyeye indirilir. Bu nedenle güçlü emiş gücü olan makineler kullanılır.
- İşlemin gerçekleştiği ortam havalandırılır. Filtreli havalandırma sistemleri kullanılır ya da odanın camları açılır.
- Hastanın ağız kısmı, ''rubber dam'' adı verilen lastik malzeme ile korunur. Bu malzeme, hastanın ağzını tamamen kapatacak şekilde yerleştirilmelidir.
- İşlem sırasında soğuk tutulmasına özen gösterilen dolgu dağılmaması adına büyük parçalar halinde çıkarılır. Cıvadan etkilenmemesi için hastaya hava verilir.
- Hastanın sağlığı kadar hekim ve asistanların durumu da önemlidir. Bu nedenle onlar da koruyucu kıyafetler giymelidir.
Amalgam Dolgu Avantajları Nelerdir?
- Diğer dolgu çeşitlerine göre çok daha dayanıklıdır. Özellikle arka dişler için tercih edilebilir. Ağız sağlığına dikkat edildiğinde 15-20 sene arasında kullanılabilir.
- Maliyeti diğer dolgu çeşitlerine göre daha düşüktür. Bütçe dostudur.
- Uygulaması kolaydır. Dişlere yapıştırıldıktan sonra cilalanması ve temizlenmesi kolaydır.
Amalgam Dolgu Dezavantajları Nelerdir?
- Gümüş renginden dolayı görünüş açısından hastayı rahatsız eder.
- Sökümünde hem hastanın hem de doktorun özel önlemler alması gerekir. Bu nedenle maliyeti fazla olabilir.
- Yutulduğunda sağlık problemlerine neden olabilir. Bu durumda derhal diş hekimine danışılmalıdır.
- Nadir de olsa alerjik reaksiyonlara neden olabilir.